2008. Zowel mijn partner’s ouders, als mijn eigen ouders leefden allen nog. Inmiddels zijn wij niet alleen 10 jaar verder, maar ook 10 jaar ervaring rijker aan verhuizingen naar verzorgingshuizen, verhuizingen naar aanleunwoningen, maar ook de seniorenverhuizing naar een koopappartement.
Ons beider vaders zijn er niet meer. Mijn vader overleed 2 jaar geleden en bracht praktisch zijn laatste 3 levensmaanden door in een verzorgingshuis, zoals vele ouderen met een (zeer) urgente zorgvraag.
Zó zwaar kan mantelzorg zijn
Het is lang niet eenvoudig om in een verzorgingshuis te komen; mijn moeder kon de mantelzorg voor mijn zeer zieke vader niet langer aan, wat uiteindelijk resulteerde in een spoedopname in een verzorgingshuis. Hij viel vaak ’s nachts en mijn moeder, klein van stuk, was niet instaat om hem, lang van stuk, van de grond op te tillen. Dat betekende wachten op het wijkverpleegkundige team om hem weer in bed te krijgen (in het holst van de nacht).
Of de sondevoeding was ondeskundig bevestigd door een wijkverpleegkundige van de late dienst, waardoor het apparaat uiteindelijk -ook weer in het holst van de nacht- vastliep en luid begon te piepen. Moeders kon weer in actie komen. Veel slaapgebrek, veel zorgen en een ronddwalende vader die maar niet ’s nachts het gebruik van de rollator in zijn systeem kon krijgen.
Mijn moeder kreeg 2 maanden na het overlijden van mijn vader een hartinfarct, waarvan zij gelukkig goed herstelt is. ‘Ja, het had toch waarschijnlijk met overbelasting te maken’, aldus de huisarts. Tja, zou het? Mijn moeder was destijds 79 jaar.
Verzorgingshuis, geen sinecure
Het was nog maar de vraag in welk verzorgingshuis mijn vader terecht zou komen én binnen welke gemeente (zou het Rotterdam worden? Of Den Haag? Het laatste zou problematisch voor mijn moeder worden). Het is namelijk helemaal niet vanzelfsprekend dat je als ernstig zieke oudere naar een verzorgingshuis van eigen keuze gaat. Daar waar plaats is, daar ga je naar toe bij urgentie.
De ervaring in het verzorgingshuis stemt mij verdrietig. Het betekent een soort ‘uitzitten’ van je tijd. Je wordt vaak niet meer beter, bent omringd door andere patiënten, wordt vermaakt met televisie kijken of spelletjes doen – voor zover men er geestelijk nog toe in staat is. Het personeel werkt er vaak langs elkaar heen.
Mijn vader had een strikt dieet vanwege een maagtumor. Waarom kreeg hij dan toch voeding waar stukjes in zaten en waardoor hij weer hevig moest overgeven? Een gebrek aan goede communicatie. Mijn vader viel 8 kilo af tijdens 3 maanden verblijf in het verzorgingshuis, totdat mijn moeder hem weer “thuis haalde”, hier kwam hij weer enigszins op krachten en kwam hij zelfs weer wat in gewicht aan (1 maand later overleed hij).
Het personeel in verzorgingshuizen is vaak overbelast, waardoor zorg op maat bieden te lastig wordt.
Thuis blijven wonen
In onze omgeving is het een duidelijk verhaal: zoveel mogelijk ouderen (70+) kiezen ervoor om zo lang mogelijk in hun eigen woning te blijven wonen.
Is dat handig? Soms denk je wel eens ‘waar begin je aan’, zoals in het geval van mijn man’s tante (73 jr). Een energieke, jeugdig ogende vrouw. Cultureel geïnteresseerd en woonachtig in maar liefst twee aan elkaar grenzende herenhuizen, waar al jaren geen hypotheek meer op rust.
Verhuizen?! Zij peinst er niet over. Op dit moment wordt het ene herenhuis gescheiden van het andere en is deze interne verbouwing al ruim een jaar gaande. Na haar heupoperatie was zij letterlijk 4 dagen later alweer ter been (vraag niet hoe, maar waar een wil is is een weg). Al een jaar zit zij in de rommel, in het stof en wordt er gezeuld met spullen ‘vanwege de verbouwing’. Na de verbouwing wordt het verbouwde pand verhuurd, is de bedoeling.
Senior-proof, dat wel
Haar ‘eigen’ pand heeft ze wel alvast wat meer senior-proof laten maken. Zo is er een automatische traplift gemonteerd (er staat nog een heupoperatie in planning, en dan is het een uitkomst in zo’n oud huis), ook is er een verhoogd toilet geplaatst met extra grepen aan de muur. Maar dat is het dan wel voorlopig, want vooral de automatische traplift is toch wel een investering.
Tante heeft ook een herdershond-pup genomen. Zij heeft ‘iets met herders’. Dat deze 13 jaar kunnen worden is voor haar geen probleem en dat geloof ik nog ook.
Mijn schoonmoeder (83 jr) vindt allemaal het maar niets. ‘Als ik haar was zou ik de hele boel verkopen en een mooi appartement huren, zoals ik’ (schoonmoeder woont in een aanleunwoning).
Tante denkt daar anders over, zij vindt haar eigen zus -mijn schoonmoeder- ‘een zeur’ geworden sinds zij in het ’tehuis’ woont, zoals tante dat noemt. ‘Al die ouderen letten daar dag en nacht op elkaar en je zit daar maar in je appartementje. Sinds ze daar woont klaagt ze ook steeds meer over van alles en ze doet niets meer. Vind je het gek dat ze nauwelijks nog kan lopen?!’
Rust roest. Dat klopt. Neem Italiaanse ouderen, deze schijnen het oudste te worden in Europa. En Italiaanse ouderen zijn op hoge leeftijd nog actief.
Woningaanpassingen
Aanpassingen in de woning, zoals een verhoogd toilet, een traplift, de sta-opstoel, extra leuningen en grepen in sanitaire ruimtes dragen bij aan (beduidend) langer zelfstandig wonen voor de senior. Thuiszorgwinkels bieden daarnaast ook nog eens een heel scala aan handige, of soms noodzakelijke hulpmiddelen voor o.a. senioren. Voor bijna iedere hulpvraag bestaat een adequate oplossing.
Thuishulp in natura aanvragen doet u via uw gemeente. Na afspraak volgt er een intakegesprek, bij u thuis of op locatie. Hierna wordt er beoordeeld voor welke hulp u mogelijk in aanmerking komt. De aangeboden zorg verschilt per gemeente. Sommige gemeentelijke instanties stellen een heus meerjarig zorgplan op, waar andere gemeentes op geheel andere wijze werken. Let altijd goed op wat uw eigen bijdrage uiteindelijk wordt. Sommige zaken, zoals het laten verrichten van licht huishoudelijk werk, kunt u soms voordeliger zelf regelen.
Kopen
De bejaarde ouders van mijn vriendin kochten onlangs een appartement in het centrum van een naburig dorp. Vader is 84 jaar, moeder 76 jaar. Zo kan het dus ook; grote woning verkocht en kleiner appartement gekocht. Midden in de maatschappij. Allebei goed ter been en vaders bezoekt wekelijks zijn stamcafé om te kaarten.
Mochten zij in de nabije toekomst toch zorg nodig hebben, dan kunnen ook zij gewoon rekenen op thuiszorg. Weliswaar zal de eigen bijdrage hoger uitvallen als kapitaalkrachtige ouderen, maar dat kunnen zij dan ook dragen.
Actief oud worden, daar draait het allemaal uiteindelijk om.